Prof. dr hab. inż. Romuald Jóźwicki

Pracę zawodową rozpoczął jeszcze na czwartym roku studiów (luty 1955 r.) na stanowisku młodszego asystenta w Katedrze Optyki. W latach 1956–1958 pracował w Polskich Zakładach Optycznych w Dziale Obliczeń Optycznych na stanowisku konstruktora. Opracował tam szereg konstrukcji wdrożonych do produkcji. Od 1958 r. ponownie jest zatrudniony w Politechnice Warszawskiej i do dziś jest związany z kierunkiem mechaniki precyzyjnej. W 1964 r. jako pierwszy na Wydziale Mechaniki Precyzyjnej obronił pracę doktorską, a w 1977 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego. W 1965 roku przez 8 miesięcy przebywał na stażu naukowym w Instytucie Optycznym w Paryżu, zapoznając się ze współczesnymi problemami optyki falowej.

Na początku lat szeW pierwszym okresie pracy w Politechnice Warszawskiej pogłębiał swoją wiedzę zdobytą na studiach i w pracy w PZO przez rozwiązywanie wielu problemów konstrukcyjnych przy współpracy z przemysłem. Do czasu uzyskania stanowiska samodzielnego pracownika naukowo-dydaktycznego w 1972 roku brał udział w 14 zleconych pracach przez przemysł, przy czym prace konstrukcyjne wykonywał samodzielnie. Wiele z tych konstrukcji znalazło wdrożenie przemysłowe. Do najważniejszych należy zaliczyć wizjer szerokokątny do celów specjalnych (produkcja seryjna w PZO), obiektywy powiększalnikowe (produkcja seryjna w PZO) i rodzinę elipsometrów statycznych (wykonanie 12 szt. w IKPPiO). Ponadto od 1966 roku przez 6 lat pracował na 1/4 etatu w Warszawskich Zakładach Aparatury Laboratoryjnej i Pomiarowej na stanowisku konstruktora, co zaowocowało dobrym rozpoznaniem technicznych problemów ważnych dla przemysłu.

Na początku lat sześćdziesiątych nastąpiły rewolucyjne zmiany w optyce związane z odkryciem lasera. Techniki światła koherentnego oparte na pojęciach falowych stały się dominujące. Przyrządy optyczne stawały się układami fotonicznymi, co związane było z rozwojem komputerów, techniki światłowodowej i odbiorników macierzowych o wysokim stopniu integracji. Podczas ponad 50-letniej pracy dydaktycznej R. Jóźwicki dostosowywał program dydaktyczny do zmian zachodzących w technice i w tym celu opublikował 6 podręczników akademickich (Optyka instrumentalna, WNT 1970; Optyka laserów, WNT, 1981; Teoria odwzorowania optycznego, PWN 1988; Podstawy inżynierii fotonicznej, Oficyna Wyd. PW 2006; Technika laserowa i jej zastosowania, Oficyna Wyd. PW 2009; Technika podczerwieni, Oficyna Wyd. PW 2014 (podręcznik ten został napisany wspólnie z dr. inż. Leszkiem Wawrzyniukiem). Ponadto przetłumaczył z francuskiego książkę Holografia optyczna autorzy J. Vienot, P. Smigielski, H. Royer, WNT 1975 i opracował skrypt Ćwiczenia z dyfrakcyjnej teorii odwzorowania, Wyd. PW, Warszawa 1990. Treści podręczników były oparte na prowadzonych wykładach w specjalności Budowa przyrządów optycznych, która po wielu latach przyjęła obecną nazwę Inżynieria fotoniczna. Podręcznik Teoria odwzorowania optycznego jest oryginalną monografią teorii odwzorowania w ujęciu falowym bazującą na własnych pracach naukowych. Fragment monografii wydany został przez Polish Chapter SPIE w serii Research and Development Treatises pt. Distorter Approach to Wave Optical Imaging, Warsaw 1995.

W podręcznikach Optyka laserów i Technika laserowa i jej zastosowania zamieszczona jest oryginalna teoria przekształcania wiązki laserowej przez układy optyczne.

Na podstawie dotychczasowych osiągnięć w 1985 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego. W pierwszym okresie po uzyskaniu tytułu profesora dokonał uogólnienia propagacji fali przez dowolny układ liniowych siatek dyfrakcyjnych, co było rezultatem wcześniejszych jego zainteresowań zjawiskiem samoobrazowania.

Z prac o charakterze przemysłowym należy wyróżnić wykonanie konstrukcji wielu różnych typów elipsometrów przeznaczonych do badań powierzchni i cienkich warstw położonych na te powierzchnie oraz kierowanie wieloletnią pracą dotyczącą zaprojektowania, wykonania i przeprowadzenia badań systemu Telegwiazda przeznaczonego do przestrzennej orientacji sztucznego satelity za pomocą gwiazd. Aparatura w lipcu 1991 roku została umieszczona z sukcesem na orbicie okołoziemskiej. W ostatnich latach wspólnie z Centrum Badań Kosmicznych specjalizował się w projektowaniu i budowie spektrometrów fourierowskich do badania zanieczyszczeń atmosfery.

Podczas swojej pracy w Politechnice Warszawskiej prof. R. Jóźwicki oprócz funkcji prodziekana ds. nauczania (1973–1975) oraz dziekana Wydziału MP (1987–1990) był kierownikiem Zespołu Przyrządów Optycznych w IKPPiO (od 1968 r.), zastępcą dyrektora instytutu ds. dydaktyki (1975–1978) i ds. nauki (1978–1987 i 1990–1991). Był też organizatorem i kierownikiem utworzonego w 1989 r. Zakładu Techniki Optycznej w IKPPiO.

Za osiągnięcia naukowe w dziedzinie optyki i prace organizacyjne w Polskim Oddziale SPIE prof. R. Jóźwickiemu został nadany w 1995 roku tytuł SPIE Fellow (Fellow of The International Society for Optical Engineering, Bellingham, USA).

Romuald Jóźwicki